Radhakishan Damani được xem là Sam Walton của Ấn Độ. Giống như nhà sáng lập Walmart, Damani khởi đầu khó khăn nhưng sau này đã trở thành tỷ phú nhờ áp dụng cùng một công thức thành công trong lĩnh vực bán lẻ.
Kết quả là, Avenue Supermart - công ty 15 năm tuổi của ông vừa IPO vào tuần trước, cổ phiếu công ty đã tăng gấp đôi ngay trong ngày đầu giao dịch tại sàn chứng khoán Mumbai nâng giá trị số cổ phần mà ông nắm giữ lên khoảng 3,6 tỷ USD. Chiến lược chính tạo nên "trái ngọt" như hiện nay với Avenue Supermart là nhờ bán mọi hàng hóa với giá rẻ từ đậu lãng tới xà phòng tại các đại siêu thị trên khắp các vùng ngoại ô của Ấn Độ.
Bằng việc sản xuất các đồ dùng gia đình với giá rẻ đồng thời cung cấp chỗ đỗ xe thuận tiện, Damani không chỉ thành công trong việc loại bỏ đe dọa từ những nhà bán lẻ trực tuyến mà còn đánh bại họ về mặt lợi nhuận. Amazon, gã khổng lồ bán lẻ Mỹ đã đầu tư 5 tỷ USD vào thị trường Ấn Độ, Flipkart Online Services – công ty thương mại điện tử lớn nhất của đất nước hiện cũng chưa kiếm được tiền. Trong khi đó Avenue Supermart tuyên bố rằng họ đạt lợi nhuận sau thuế 3,2 tỷ rupees tính tới cuối tháng 3/2016.
"Đặc tính giá rẻ học từ chuỗi Walmart của Sam Walton đã trở thành tiêu chuẩn của Damani khi áp dụng tại Avenue Supermart. Giống như Walmart, ngay từ rất sớm Damani đã áp dụng chiến lược bán một lượng lớn hàng nhãn mác riêng tại các siêu thị", Airvind Singhal - Chủ tịch một công ty tư vấn nhận định.
Từ chàng trai nghèo thành tỷ phú đôla
Cổ phiếu của Avenur Supermart đã tăng lên mức cao tới 650 rupeee trước khi chốt giá 641,6 rupees trong ngày IPO vào 21/3 so với mức giá IPO 299 rupees. Thứ 6 tuần trước, giá đóng cửa ở 637,85% định giá công ty 398 tỷ rupee (6,1 tỷ USD). Cổ phiếu đã tăng 113% kể từ khi họ IPO. Đây được xem là thương vụ IPO tốt nhất ở Ấn Độ trong 4 năm qua.
Damani – 61 tuổi từng làm nhân viên môi giới chứng khoán. Ông lớn lên trong một căn chung cư tồi tàn ở Mumbai và từng phải đi bán vòng bi dạo để kiếm sống. Theo thống kê của Bloomberg, đợt IPO công ty lần này đã giúp tài sản của Damani vượt xa Ajay Piramal, Anil Ambani và Kapil Bhatia. Damani và gia đình ông có khoảng 60% cổ phần tại Avenue.
Có phong cách nói chuyện nhẹ nhàng và sở thích mặc quần áo trắng, Damani luôn tránh xa giới truyền thông. Ông đã kiếm được hàng trăm triệu USD từ những khoản đầu tư vào thị trường chứng khoán mà sau đó được Damani sử dụng để bắt đầu việc kinh doanh bán lẻ với các cửa hàng vật lý trong bối cảnh rất nhiều nhiều nhà buôn khác tập trung vào thương mại điện tử.
Xâm chiếm vùng ngoại ô các đô thị lớn
Avenur Supermart sở hữu 129 cửa hàng D-Mart tại hơn 40 thành phố, hiện nay có giá trị lớn hơn nhiều đối thủ địa phương gồm Future Retail, Aditya Birla Fashion và Trent cộng lại.
Các cửa hàng D-Mart thường phục vụ khách hàng có thu nhập trung bình ở ngoại ô các thành phố lớn ở Ấn Độ. "Điều quan trọng là các khu đất được mua trước khi giá bất động sản trong khu vực tăng lên", Arun Kejriwal, giám đốc của KRIS - một công ty tư vấn đầu tư, nói về các cửa hàng của Avenue.
"Chúng tôi quan sát khách hàng và lên kế hoạch cho họ", Neville Noronha, CEO của Avenue Supermarts nói thêm rằng mô hình kinh doanh của D-Mart đã được xác định kể từ khi cửa hàng đầu tiên hoạt động vào năm 2002.
Mô hình này chủ yếu dựa vào chiến lược giá thấp mỗi ngày - một khái niệm gợi nhắc tới Walmart. Cách tiếp cận của Avenue cũng là mua hàng ở mức giá thấp và tránh phụ thuộc vào các chương trình khuyến mãi không thường xuyên của các sản phẩm cụ thể.
Cửa hàng "kém ấn tượng"
"Cửa hàng của D-Mart khá giản dị. Trong khi các nhà bán lẻ theo đuổi sự bắt mắt bằng cách mở các cửa hàng trong các trung tâm mua sắm, với nhiều định dạng, D-Mart thì luôn gắn bó với những điều căn bản", Singhal nhận xét.
D-Mart cũng không thuê các CEO có lý lịch hoành tráng, trả mức lương "trên trời" hoặc chi tiêu quá mức vào tiếp thị và quảng cáo như những gì các nhà bán lẻ khác tại Ấn Độ đang làm. "Đây không phải là ma thuật của Damani. Đây phải là những quy tắc cơ bản cho mọi doanh nghiệp bán lẻ ở Ấn Độ".
Các cửa hàng của D-Mart tuân theo một thiết kế đơn giản: Lối đi rộng trên sàn lát gạch trắng. Thang máy giúp người mua hàng di chuyển giữa các tầng lầu.
Varsha Nilesh Benke, một nhân viên văn phòng 35 tuổi nói: "D-Mart luôn có mức giá tốt nhất. Ngũ cốc ở đây rất sạch sẽ - đó là một lợi thế lớn so với các cửa hàng bán lẻ khác trong vùng lân cận. Là một phụ nữ đang đi làm, tôi không có thời gian để làm sạch ngũ cốc".
Benke chia sẻ thêm rằng cô rất thích thú với việc mua quần áo trực tuyến, nhưng với gạo và đậu, cô cần phải xem hàng trước khi mua. "D-Mart cũng cung cấp dịch vụ gói quà tặng miễn phí, làm cho việc mua quà tặng ở đây trở nên thuận tiện hơn", Benke nói thêm.
V.P. Sharma - một người đàn ông về hưu vốn sống ở Navi Mumbai, một thị trấn vệ tinh phía đông thành phố thừa nhận D-Mart có một lợi thế khác biệt so với các nhà bán lẻ trực tuyến: Các hãng bán lẻ trực tuyến thường "treo đầu dê, bán thịt chó". Ngoài ra, họ giao hàng vào thời điểm không hợp lý (khoảng 10 giờ đêm tới 3 giờ sáng), thương mại điện tử vì thế rất bất tiện."
Ngành bán lẻ Ấn Độ vẫn chưa đạt mức đỉnh cao của mình, theo một báo cáo của hãng tư vấn BCG hồi tháng 3. Báo cáo này dự đoán quốc gia Nam Á sẽ trở thành thị trường tiêu dùng lớn thứ ba thế giới vào năm 2025. Tiêu dùng nội địa sẽ tăng lên gấp 3 đến 4 nghìn tỷ vào thập kỷ tiếp theo khi người dân Ấn Độ giàu có hơn và thúc đẩy hành vi tiêu dùng và chi tiêu của họ.
"Công ty của Damani có thể không đạt quy mô như Walmart, nhưng chắc chắn Damani là Sam Walton của Ấn Độ", Kejriwal khẳng định.
Phương Linh
Theo Tri Thức Trẻ